Στη χώρα αυτή, και σ' άλλες χώρες, διαολεμένες ομάδες Ρομά (ή τσιγγάνων, ή ατσίγγανων, ή γύφτων, ή gitanes, ή gitanos, ή gypsies, ή Travellers, ή цыгане, ή mustalainen - στα Φινλαδέζικα - το ίδιο σημαίνει),
λεηλατούν τον χαλκό και τον ψευδάργυρο. Ναί, κλέβουν και λαμαρίνες. Ενώ διαολεμένες ομάδες Γκατζέ (ή μπαλαμό, ή payos, ή μη Ρομά, ανθρώπων που δεν είναι τσιγγάνοι, το ίδιο σημαίνει), και μάλιστα κοινωνικά εξέχουσες, λεηλάτησαν μόνον τα Δημόσια Οικονομικά μερικών χωρών της Νότιας
Ευρώπης. Και έκαναν «αεροπλανάκι» το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών - ΧΑΑ. Εδώ γελάμε, αλλά το ίδιο συνέβη και με άλλα Χρηματιστήρια χωρίς αστεία αρχικά. Στη
συνέχεια το στουκάρησαν, όπως συμβαίνει με κάθε αεροπλάνο, άν αρπάξεις τα καύσιμά του κι αφήσεις άδεια ντεπόζιτα.
Πολλοί Ρομά δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, κι έτσι δεν μαθαίνουν ούτε σωστά Ελληνικά. Μόνον ρομανί. Και πολλοί από τους Γκατζέ
στέλνουν τα παιδιά στο σχολείο, αλλά μόνον για το «χαρτί» ρε γ@μώτο. Ποιός νοιάζεται για παιδεία, και δη κλασικήν; Μήπως για μαθηματικά
νοιάζεται;
Οι Ρομά, ή τσιγγάνοι άν προτιμάτε, παίζουν ζουρνάδες και
νταούλια, οι άνδρες φορούν χαϊμαλιά και χρυσαφικά με ανοιχτό πουκάμισο
και χορεύουν με ανατολίτικο τρόπο (με τους ίδιους οργανοπαίχτες, που έσωσαν από τη λήθη στην Ήπειρο το πολυφωνικό τραγούδι, και αλλού έσωσαν άλλες μουσικές).
Πολλοί Γκατζέ, και μάλιστα κοινωνικά εξέχοντες, διασκεδάζουν με καψουροτράγουδα και χορεύουν
στην ακριβή Μύκονο ή στην ένδοξη Αράχωβα τα ίδια ανατολίτικα και «ινδοπρεπή», τραγουδισμένα όμως από μεγάλους στάρ. Αλλά σε αντίθεση με τους άξεστους και πληβείους Ρομά, το λίκνισμα αυτών των πλούσιων Γκατζέ, ή lifestylists άν προτιμάτε (που επίσης επιδεικνύουν χρυσαφικά), είναι γοητευτικό, χάρις στον χρυσό και την λοιπή περιουσία τους: Αποπνέει «αισθησιασμό» και «ερωτισμό». Σηκώνουν φαντασιακά στο τσακίρ-κέφι, μέχρι και τον δύστυχο
Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε από την αναπηρική πολυθρόνα του.
Πολλοί Ρομά, ή γύφτοι άν προτιμάτε, δέχονται στις εκλογές χαρτονομίσματα, και μετά ψηφίζουν τον δότη βουλευτή ή δήμαρχο.
Πολλοί Γκατζέ, ή καπάτσοι και καταφερτζήδες Μπαλαμοί άν προτιμάτε, παίρνουν στις εκλογές διορισμό (ή «σώζουν» το αυθαίρετο), και
φυσικά ψηφίζουν τον ευεργέτη και σωτήρα.
Τελευταίο, το τι κάνουν οι Ρομά με τα παιδάκια: Τους κατηγορούν ότι αρπάζουν ξένα. Το σίγουρο είναι ότι τα έχουν μαζί με τα δικά τους - όταν δεν τα πουλούν, γιατί λέγεται ότι κάνουν και αυτό.
Συνήθως έχουν ήδη πάρα πολλά στην οικογένεια, παίρνουν λοιπόν και άλλα;
Μερικές φορές τα παντρεύουν από την ηλικία του Δημοτικού σχολείου, με
αποτέλεσμα, με τη σειρά της η νέα γενιά, να συνεχίζει το γεννοβόλημα. Οι Γκατζέ ή πάγιος
διαφέρουν πολύ: Συχνά προτιμούν να μη γεννούν παιδιά και σκοτώνουν τα
έμβρυα πριν δούν το φώς του ήλιου. Στην καλύτερη περίπτωση, οι μεγάλοι,
με νόμιμο και επιστημονικό τρόπο (που ως γνωστόν είναι και ηθικός), ορίζουν από πότε οι απόγονοί τους λογαριάζονται για ανθρώπινα όντα και προστατεύονται από το «ου φονεύσεις». Ούτως ή άλλως, η μετάνοια σώζει: Μετά τον φόνο, άν τυχόν μετανοιώσουν για την ατεκνία, αγοράζουν
παιδιά άλλων φυσικών γονέων. Βλέπετε η νόμιμη υιοθεσία μοιάζει αμυδρά
με την γέννα, απαιτεί υπομονή, κόπο και ψυχικό πόνο, ενώ το εμπόριο απαιτεί μόνον χρήματα, μεσάζοντες και μεσιτικά.
Τελικά, με όλα αυτά έχω μπερδευτεί. Έπαθα βέρτιγκο, σαν τους στραβούς πιλότους. Όταν το πάθεις, συγχέεις τον Βορρά με το Νότο, το πάνω με το κάτω, τη θάλασσα με τον ουρανό. Τους Ρομά με τους Γκατζέ. Εύλογο, μιας και προηγουμένως έχεις χάσει τη διάκριση ξανθών και σκούρων χρωμάτων - οπότε τη χάσαμε την φυλή πατριώτη...
Τελικά, με όλα αυτά έχω μπερδευτεί. Έπαθα βέρτιγκο, σαν τους στραβούς πιλότους. Όταν το πάθεις, συγχέεις τον Βορρά με το Νότο, το πάνω με το κάτω, τη θάλασσα με τον ουρανό. Τους Ρομά με τους Γκατζέ. Εύλογο, μιας και προηγουμένως έχεις χάσει τη διάκριση ξανθών και σκούρων χρωμάτων - οπότε τη χάσαμε την φυλή πατριώτη...
Και
το κυριότερο: Έγινε πιά δύσκολο να διακρίνεις, ποιοί διαβρώνουν πιό
πολύ τους ιστούς της κοινωνίας μας, και χαλούν τα χρηστά ήθη: Οι τσιγγάνοι ή οι μπαλαμοί; Ακόμη πιό δύσκολο βέβαια, να βρείς ποιοί
δεν
διαβρώνουν την κοινωνία. Όμως, φοβάμαι, ότι το πιό δύσκολο και
ζαλιστικό είναι τώρα πιά κάτι άλλο: Να
καταφέρεις ν' ανακαλύψεις ιστούς αυτής της αξιοσέβαστης κοινωνίας
αδιάβρωτους, και ήθη που είναι και τους αξίζει να αποκαλούνται χρηστά.
23/10/2013 Γ. Ρ.
(Dom za vešanje - Ο καιρός των τσιγγάνων)
Ηθοποιία: Davor Dujmović Πρόχειρη μετάφραση:
Pravdiloda daye bre Ederlezi avela, Ήρθε η μέρα μάνα μου, ήρθε η μαύρη μέρα
jek kalo sabata. me khere na sijom, Για να πάω στον πόλεμο, ώρα για να φύγω
Alo mange liloro, ala loko nashti ljam Μαύροι άντρες μάνα μου,
me ki vojska te dzav. me dayatar me dade. Πήραν το παιδί σου
Uke kotar daye bre Ma rov daye gudlije, Έχε το νού σου στο παιδί,
jekh kalo pampuri. pale ka avav mange Τον γυιό μου σου αφήνω
Amaneti daye, Ederlezi ka avel, Στου Άη Γιώργη τη γιορτή
te mishta menaya. meda kere ka avav. Δεν θά είμαι σπίτι
jekh kalo pampuri. pale ka avav mange Τον γυιό μου σου αφήνω
Amaneti daye, Ederlezi ka avel, Στου Άη Γιώργη τη γιορτή
te mishta menaya. meda kere ka avav. Δεν θά είμαι σπίτι
Davor Dujmović (1969 – 1999) - Ένας μεγάλος ηθοποιός από την Βοσνία & Ερζεγοβίνη. "Δεν ήταν τσιγγάνος, αλλά ήταν ο βασιλιάς των τσιγγάνων"
Ξανθά παιδιά και σκούρα - του Νίκου Ξυδάκη (βλέμμα)
Update 25 Οκτωβρίου 2013:
Τελικά τι απέμεινε από αυτή την ιστορία με το ξανθό παιδάκι μέσα στη μαυριδερή οικογένεια; Ποιοί ήταν οι "διάβολοι",
τι ακριβώς έκαναν, ποια τα κίνητρά τους; Τι παιχνίδι τραγικής ειρωνείας
έπαιξαν σε αθώους και κουτοπόνηρους η τύχη και η βιολογία, βάζοντας το γονίδιο του αλφισμού (albino) σε μια οικογένεια τσιγγάνων της Βουλγαρίας; Πως "τσίμπισαν" οι εθισμένοι σε στερεότυπα και προκαταλήψεις; Άν το παιδάκι ήταν μελαχρινό και πράγματι κλεμμένο, ποιός θα έδινε σημασία; Πως η μαύρη φτώχεια έγινε "αόρατη" και πρόβαλλε η λαθρεμπορία παιδιών, ο "χορός της αρκούδας", ίσως και το εμπόριο οργάνων;
Φυσικά
υπάρχει παραβατική συμπεριφορά στην παράνομη (και μάλλον άτυπη)
υιοθεσία. Αλλά στο τέλος, ποιοί μένουν έκθετοι και χάνουν το όποιο δίκιο
τους, μ' αυτή την τραγική ιστορία - και κυρίως με το χειρισμό της από
τα ΜΜΕ;
Και το κυριότερο; Τι θ' απογίνει αυτό το κοριτσάκι;
29 Οκτωβρίου 2013: Roma Stereotypes: How Racist Assumptions Fueled Maria - Fiasco, του Βέσελιν Ντιμιτρόφ - "Der Spiegel" (Ελληνική περίληψη: Τα στερεότυπα που οδήγησαν στο φιάσκο με τη Μαρία - nooz.gr)
29 Οκτωβρίου 2013: Μπέλκι σίμαν άκος; (= μήπως έχω δίκιο;) - Σταύρος Θεοδωράκης, protagon.gr
"...Από τις ειδήσεις έμαθα ότι «η Μαρία αναμένεται να μεταφερθεί σε ένα
ίδρυμα της Βουλγαρίας και στη συνέχεια να δοθεί σε ανάδοχη οικογένεια».
Και έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Δηλαδή, θα τη χωρίσουν από τους
ανθρώπους που τη μεγάλωσαν; Οι παιδοψυχολόγοι δεν διδάσκουν ότι «η
χειρότερη οικογένεια είναι καλύτερη από το καλύτερο ίδρυμα»; Αλλά,
ξέχασα - αυτά αφορούν εμάς τους Ευρωπαίους, όχι και τους «κωλόγυφτους»...
Σχεδόν ένα χρόνο μετά - 2 Σεπτεμβρίου 2014 - να μη ξεχνάμε:
29 Οκτωβρίου 2013: Roma Stereotypes: How Racist Assumptions Fueled Maria - Fiasco, του Βέσελιν Ντιμιτρόφ - "Der Spiegel" (Ελληνική περίληψη: Τα στερεότυπα που οδήγησαν στο φιάσκο με τη Μαρία - nooz.gr)
Σχεδόν ένα χρόνο μετά - 2 Σεπτεμβρίου 2014 - να μη ξεχνάμε:
Καταθέτουμε την εκτίμησή μας
ΑπάντησηΔιαγραφή