Λάσλο Κράσναχορκάϊ: «Δεν τρελάθηκα, αλλά βλέπω τόσο καθαρά λες και είμαι τρελός»

Δύο κείμενα για το βιβλίο του Ούγγρου συγγραφέα László Krasznahorkai «Πόλεμος και Πόλεμος» (μετάφραση στα ελληνικά Ιωάννα Αβραμίδου, εκδόσεις «Πόλις», 2015)

    

Πληκτρολογώντας χειρόγραφα από τον πύργο της Βαβέλ

 

της Πόλυς Χατζημανωλάκη 
  
Από την © «Αυγή»: «Πληκτρολογώντας χειρόγραφα από τον πύργο της Βαβέλ» 26.4.2015

Αναδημοσίευση: cantus firmus

Όποιος διάβασε το «Ταξίδι στην άκρη της νύχτας» του Σελίν, την μνημειώδη περιπλάνηση του Μπαρνταμού στην φρίκη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, της αποικιοκρατίας και της μοντέρνας εποχής, θυμάται την είσοδό του στη Νέα Υόρκη. Μια πόλη ορθή που ξεπροβάλλει από την καταχνιά όπως την πλησιάζει το πλοίο, με μια καθετότητα που τρομάζει. Αποκαλύπτεται εν τέλει ο λαβυρινθικός της χαρακτήρας, τα υπόγεια εντόσθια προορισμένα για μυστικές συντροφικότητες των εντέρων, η ροή του ανώνυμου πλήθους στους δρόμους που παρασύρει και τον αφηγητή, η περιπέτειά του στον κόσμο της βιομηχανίας και της δουλειάς αλυσίδας ως τις παρυφές των καταφρονεμένων, που δεν ενσωματώνονται ποτέ στη Γη της Επαγγελίας, δεν μαθαίνουν την γλώσσα και το μόνο που ξέρουν είναι να καθαρίζουν γραφεία και να αναγνωρίζουν τις επιγραφές Lavatory και Exit.

Την ίδια καθετότητα της Νέας Υόρκης, ως αποκάλυψη, με τους ουρανοξύστες ως πύργους της Βαβέλ αντικρίζει όταν φεύγει από εκεί ο Κόριμ, ο ήρωας του βιβλίου του László Krasznahorkai «Πόλεμος και Πόλεμος». Η λαβυρινθική Βαβέλ της γλωσσικής σύγχυσης εντυπωσιάζει επίσης με την αγωνιώδη αναφορά στην πινακίδα εξόδου - exit - από το λαβύρινθο, το οδόσημο του ξένου, όχι κατά σύμπτωσιν. Η λαβυρινθική εμπειρία όμως διαφέρει. Ο Κόριμ βρίσκεται σε μια συνεχή διαπραγμάτευση με το νόημα ενώ ο Μπαρνταμπού περιπλανάται έχοντας απωλέσει κάθε προοπτική.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο Κόριμ του Krasznahorkai γνωστού ίσως στην Ελλάδα από τα σενάρια που έχει γράψει για ταινίες του Μπέλα Ταρ («Σαταντάνγκο» και «Μελαγχολία της Αντίστασης») είναι υπάλληλος σε μια επαρχιακή βιβλιοθήκη της Ουγγαρίας και ανακαλύπτει ένα σπουδαίο κατά τη γνώμη του χειρόγραφο με την ιστορία τεσσάρων ανθρώπων που περιπλανώνται με παράδοξο τρόπο ανάμεσα σε τόπους και εποχές. Από την Μινωική Κρήτη, στην Βενετία, στην Κολωνία, διατρέχοντας την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορίας, τον Μεσαίωνα, ως τον 19ο αιώνα… Στόχος τους, να ξεφύγουν κάποια καταστροφή, μοίρα τους, η παγίδευση στον επόμενο κύκλο καταστροφής, από πόλεμο σε πόλεμο, χωρίς θύρα εξόδου.

Θεωρώντας ότι η αλήθεια αυτού του κειμένου πρέπει να κοινοποιηθεί στην ανθρωπότητα από την καρδιά του κόσμου, την Νέα Υόρκη, ο Κόριμ πουλά την περιουσία του και ταξιδεύει – χωρίς να ξέρει τη γλώσσα – προς την Αμερική. Η πορεία του, ενώ βρίσκεται βυθισμένος σε μια ισχυρή ιδεοληψία, με διαύγεια σε βαθμό τρέλας, είναι μια διαρκής επινόηση, μια ανταλλαγή με τον έξω κόσμο, τη γλώσσα, το νόημα, την τροφή, τα πρακτικά, την σωματική ανάγκη. Με ένα λεξικό ανά χείρας, την κάρτα με τα στοιχεία ενός Ούγγρου διερμηνέα, πλοηγείται στο λαβύρινθο της πόλης, αναζητώντας το πολύτιμο κέντρο για την αποστολή του. Νοικιάζει ένα δωμάτιο στο διαμέρισμα του διερμηνέα και αντιγράφει στον υπολογιστή το υπέρτατο χειρόγραφο, αναρτώντας το σιγά σιγά στο διαδίκτυο. Η γραφή του λαβυρίνθου ανακαλεί βεβαίως το σημειωματάριο του συγγραφέα Κουίν στην «Γυάλινη Πόλη» του Πολ Όστερ, με τη διαφορά ότι εκεί το ημερολόγιο είναι υπαρξιακή ανάγκη του συγγραφέα που βαδίζει στην πόλη. Εδώ ο Κόριμ αντιγράφει το κείμενο καθηλωμένος σε ένα διαμέρισμα. Μιλά ακατάπαυστα στην ισπανόφωνη σύντροφο του διερμηνέα, χρησιμοποιώντας αγγλικές λέξεις από το λεξικό, νοηματοδοτώντας τη ζωή του βάσει του κειμένου.

Η Παλαιά Διαθήκη και η Αποκάλυψη είναι τα αγαπημένα βιβλία του συγγραφέα που η Σούζαν Σόνταγκ ούτως ή άλλως αποκαλεί «μετρ της Αποκάλυψης». Στο Πόλεμος και πόλεμος μια ιδεοληπτική Αποκάλυψη του ήρωα τον οδηγεί στη Γη της Επαγγελίας, όπου διαλύει τον εαυτό του μέχρις εξαφανίσεως για να μεταβιβάσει το κατεξοχήν «κείμενο» στην ανθρωπότητα. Η απόδοση της παραφρονημένης εσαεί διαυγούς σκέψης του Κόριμ επιχειρείται μέσω μιας μοναδικής γραφής χωρίς όμοιό της. Σύμφωνα με τον W. G. Sebald, η πρόζα του Ούγγρου συγγραφέα «ξεπερνά κατά πολύ τις ήσσονος σημασίας ανησυχίες της σύγχρονης γραφής». Η μετάφραση αφομοιώνει σε ρέουσα γλώσσα τα αδιέξοδα και τις στροφές ενός παραληρηματικού λαβυρινθικού λόγου και αποτελεί μια προσφορά στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, έστω και δεκαπέντε χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του βιβλίου.

Η Πόλυ Χατζημανωλάκη σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με διδακτορικό στη Στατιστική Φυσική στις Βρυξέλλες με καθηγητή τον νομπελίστα Ilya Prigogine. Εργάστηκε ερευνητικά στο Κέντρο Στατιστικής Μηχανικής και Θερμοδυναμικής του Πανεπιστημίου του Austin στο Τέξας, δίδαξε Φυσική σε μεταλυκειακό επίπεδο και διηύθυνε το IB΄ Διεθνές Απολυτήριο στα Εκπαιδευτήρια Κωστέα - Γείτονα. 

Είναι μέλος του Γραφείου Εκπαιδευτικής Έρευνας των Εκπαιδευτηρίων Γείτονα. Ασχολείται συστηματικά με τα προγράμματα Βιωματικής Μάθησης, με τη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού και παρουσιάσεις πολυμέσων για όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης. Συμμετέχει ως συντονίστρια στο Δίκτυο Καινοτόμων Σχολείων και έχει δημιουργήσει το Ιστολόγιο για θέματα μνήμης «Πινακίδες από Κερί». Είναι υπεύθυνη του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ανάγνωσης Παιδικού Βιβλίου «Βιβλιοδρομίες» (Εκπαιδευτήρια Γείτονα). Το πρώτο της μυθιστόρημα ήταν οι «Οι Μέλισσες του Κάλβου». 
   

Βιβλία και κριτικογραφία της Πόλυς Χατζημανωλάκη

Άρθρα της Πόλυς Χατζημανωλάκη στην «Αυγή»

Ο μέγας Κράσναχορκαϊ 

  

της Μικέλας Χαρτουλάρη

 
 Από την © «Εφημερίδα των Συντακτών»: «Ο μέγας Κράσναχόρκαϊ» 3. 4. 2015
Αναδημοσίευση: cantus firmus

Στην αερογέφυρα πάνω από τις σιδηροδρομικές γραμμές κοντά στη Βουδαπέστη, ένας ψηλός άντρας με πυρετώδη μάτια και μακρύ πανωφόρι δέχεται επίθεση από μια συμμορία παιδιών οπλισμένων με ξυράφια. Η φόδρα στο ρούχο του κρύβει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό αφού μόλις έχει ξεπουλήσει τα υπάρχοντά του για να επιχειρήσει το «μεγάλο ταξίδι», αλλά δεν τους το αποκαλύπτει. Αρχίζει όμως να τους μιλά ακατάπαυστα με έναν λόγο παραληρηματικό και χειμαρρώδη γι’ αυτό που του συμβαίνει, για το ότι έγινε μόλις 44 χρονών και κατάλαβε πως όλα είναι μάταια και όλα μας ξεπερνούν, πως δεν υπάρχει ούτε θα υπάρξει τίποτα το ωραίο και ευγενές στον κόσμο, κι αυτό του προκαλεί βαθιά κατάθλιψη, και νιώθει ότι θα αποκολληθεί το κεφάλι του. Οι ώρες περνούν, τα επτά παιδιά των 9-14 χρονών περιμένουν τσιτωμένα και βουβά το απογευματινό τρένο για να το γδύσουν, κι εκείνος καθισμένος οκλαδόν ανάμεσά τους, πιεσμένος από τον φόβο του, συνεχίζει τον ατελείωτο μονόλογό του για ένα μυστηριώδες χειρόγραφο που απαντά στην αμνησία της ανθρωπότητας, και για την «αποστολή» του να το μεταγράψει «στη μνήμη δισεκατομμυρίων υπολογιστών» πηγαίνοντας στη Νέα Υόρκη, «όπου όλα συμβαίνουν και όλα αποφασίζονται»… Κι έτσι, μιλώντας σαν παλαβός, τα υποχρεώνει να στρέψουν την προσοχή τους επάνω του, επάνω στην αγωνία του για το νόημα της ζωής, και εντέλει εξουδετερώνει τον επιτιθέμενο που κρύβουν το καθένα μέσα τους. Ενας τόσο ευάλωτος άνθρωπος, αναχαιτίζει τη βία.

Είναι ο πρώην αρχειοφύλακας Γκιόργκι Κόριμ, ο κεντρικός χαρακτήρας στο μυθιστόρημα Πόλεμος και πόλεμος (εκδ. Πόλις, μτφ. Ιωάννα Αβραμίδου) και βρίσκεται αντιμέτωπος με το πνεύμα της βίας σε κάθε του βήμα, από τη σύγχρονη Ουγγαρία και τις ΗΠΑ με κατάληξη στην Ελβετία. Το ίδιο πνεύμα καταδιώκει και τους τέσσερις πρωταγωνιστές του χειρόγραφου κειμένου που τον στοιχειώνει. Είναι τέσσερις φιλόσοφοι-εξερευνητές, άντρες αγνοί και χρηστοί, οι οποίοι περιπλανώνται στα αλλοτινά κέντρα του κόσμου, στο προ-νεωτερικό και στο νεωτερικό ευρωπαϊκό παρελθόν, μελετώντας τον δημιουργικό οίστρο των ανθρώπων και την καταστροφική μανία που τελικά επικρατεί. Αντίστοιχα, την ίδια λογοτεχνική στρατηγική απέναντι στο σκοτάδι χρησιμοποιεί και ο Λάσλο Κράσναχορκαϊ, ο δημιουργός αυτών των αφηγήσεων που καβαλάνε η μία την άλλη, χωρίς να ακολουθούν την αλληλουχία των πραγμάτων με μια γραμμική τάξη. Ετσι, με έναν εσχατολογικό λόγο που αγγίζει τα όρια της ψύχωσης, με την εμμονή του σε λεπτομέρειες, εμβαθύνσεις και επαναλήψεις, με μακροπερίοδες φράσεις που ακολουθούν έναν ιλιγγιώδη ρυθμό γεννώντας υποβλητικές ποιητικές εικόνες, καθώς και με τις μελαγχολικές σκέψεις του για την πραγματικότητα που δεν αφήνει κανένα χώρο για προσδοκίες και ελπίδες, ο Κράσναχορκαϊ καταφέρνει να καθηλώσει τον κορεσμένο και δύσπιστο αναγνώστη, στο όνομα της ουσίας των ανθρώπινων πραγμάτων. Της ουσίας που νοθεύτηκε, όπως φωνάζει ο Κόριμ, από τη συμμορία των «άθλιων υποκειμένων» που εξουσιάζουν τον κόσμο.

Ενας σύγχρονος προφήτης  

Ο σπουδαίος αυτός Ούγγρος συγγραφέας, που ανακαλύφθηκε από τους Δυτικοευρωπαίους και τους Αγγλοσάξονες μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού», είναι σήμερα, στα 60 του, υποψήφιος για το Διεθνές Bραβείο Man Booker 2015. Στην Ελλάδα μεταφράζεται για πρώτη φορά, και διαβάζοντάς τον καταλαβαίνει κανείς γιατί η κριτική τον παραλληλίζει με τον Μέλβιλ, τον Γκόγκολ, τον Μπέκετ ή τον Τόμας Μπέρχαρντ, γιατί σημαντικοί συγγραφείς όπως ο Κολμ Τόιμπιν θέλησαν να του πάρουν συνέντευξη, γιατί η Σούζαν Σόνταγκ τον αποκαλούσε «μετρ της Αποκάλυψης». Αλλά και γιατί το Πόλεμος και πόλεμος είναι μια εμπνευσμένη πρόταση για ένα σύγχρονο πολιτικό μυθιστόρημα.

Η δύναμη του Κράσναχορκαϊ πηγάζει από την εκπληκτική ικανότητά του να εγκιβωτίζει διαφορετικές αφηγήσεις στην ίδια δαιδαλώδη φράση. Περιπλέκει διαφορετικές εποχές, κουλτούρες, καθημερινότητες, στάσεις ζωής με συνδετικό ιστό την ίδια αγωνία για τις αρχές, τις αξίες, τις προτεραιότητες, επομένως και για τις πολιτικές επιλογές που διέπουν την κοινωνία των ανθρώπων. Ετσι ο αναγνώστης παρακολουθεί τον Κόριμ σε μια άθλια σοφίτα στη Νέα Υόρκη, να μιλά ακατάπαυστα σε μια Πορτορικάνα που του έχει γυρισμένη την πλάτη και μαγειρεύει. Είναι η κακοποιημένη σύντροφος του αχρείου διερμηνέα ο οποίος τον βοήθησε. Αυτή είναι το κοινό του, που δεν καταλαβαίνει τα ουγγρικά, αλλά τον νιώθει, και τον ακούει να της αφηγείται τις περιπέτειες των τεσσάρων ουμανιστών του χειρογράφου. Ομως ο αναγνώστης ακούει ταυτόχρονα και τα ερωτήματα και την οδύνη του Κόριμ. Και τον βλέπει να περιπλανιέται στη Νέα Υόρκη σαν σε σύγχρονη Βαβέλ, όπως βλέπει το χειρόγραφο σαν το Βιβλίο της ζωής, όπως βλέπει τους τέσσερις σαν αγγέλους της Αποκάλυψης.

Ο Κάσερ, ο Φάλκε, ο Μπεγκάντζα και ο Τοότ εμφανίζονται από το πουθενά σε τόπους που υπόσχονται ειρήνη, όμως η υπόσχεση αυτή δεν πραγματώνεται ποτέ. Ο Κράσναχορκαϊ τους οδηγεί στη Μινωική Κρήτη - «το λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού» - μια Εδέμ έμπνευσης, κουλτούρας και χαράς της ζωής, μετά στην Πρωσική Κολονία του 1867 όταν κτίζεται ο μεγαλειώδης καθεδρικός ναός και ο άνθρωπος συνομιλεί με το θείο, έπειτα στην αναγεννησιακή Βενετία όταν θριαμβεύει το δημοκρατικό πνεύμα, και στη συνέχεια στην Ισπανία κατά την ανακάλυψη του Νέου Κόσμου και στη Βρετανία όπου το τείχος του Αδριανού υπενθυμίζει την Pax Romana. Ομως πάντα το πολεμικό πνεύμα υπερισχύει. «Η Ιστορία εξελίσσεται αδυσώπητα προς τη φορά της επέκτασης του βασιλείου της βίας». Και οι τέσσερις δεν βρίσκουν ποτέ τον δρόμο «από τον πόλεμο στην ειρήνη» και δεν υπάρχει γι’ αυτούς θύρα εξόδου, «παρά μόνο πόλεμος και πόλεμος παντού».

Το μυθιστόρημα Πόλεμος και πόλεμος εκδόθηκε τις παραμονές του 21ου αιώνα (1999) και αποδεικνύεται προφητικό. Η τραγική εξέλιξη του κόσμου συνεχίζεται στη Νέα Εποχή, η σκληρότητα, η προδοσία, η ατιμία, ο φθόνος, το ψέμα, η μετριότητα, η ανελευθερία θριαμβεύουν κι ο Κράσναχορκαϊ, παίρνοντας θέση υπέρ των ηττημένων της Ιστορίας, καλεί τον άνθρωπο του μέλλοντος να αλλάξει κριτήρια. Να (ξανα)διαβάσει τη ζωή με κριτήρια ουμανιστικά.  

Το αήττητο σύστημα  

«Δεν τρελάθηκα, αλλά βλέπω τόσο καθαρά λες και είμαι τρελός». Είναι τα λόγια του Κόριμ στον θαμώνα ενός μπαρ, όταν, το 1992, συλλαμβάνει τον μηχανισμό που οδηγεί τον κόσμο στο τέλος του. Το οραματικό αυτό επεισόδιο συνιστά πολιτική καταγγελία του συστήματος «που αυτό-λαδώνεται» και σχολιάζει τον αφοπλισμό όσων αντιστρατεύονται το status quo. Ο Κράσναχορκαϊ το ξεχωρίζει τιτλοφορώντας το «Η έλευση του Ησαΐα». Ο δικός του προφήτης είναι ο τσακισμένος άνθρωπος που βλέπει πως ό,τι καλό, έντιμο, αληθινό και μεγαλειώδες έχει υπάρξει, έχει ενσωματωθεί πλήρως στη χυδαιότητα του κόσμου. Αυτοί που κρατούν τα ηνία της εξουσίας το αμαυρώνουν με σατανικό τρόπο. Δεν το καταστρέφουν αλλά το οικειοποιούνται και το αλλοιώνουν, το στηρίζουν και το εκμεταλλεύονται. Δεν το αφανίζουν αλλά το μολύνουν. Είναι «ένας ατέλειωτος ύπουλος πόλεμος» που διαφθείρει ό,τι αγγίζει και έτσι το κατακτά. Αυτά, για να μην έχουν οι αναγνώστες αυταπάτες… 

   

Η Μικέλα Χαρτουλάρη δημιούργησε και εμψύχωσε επί 12 χρόνια μέχρι τον Δεκέμβριο του 2012 το «Βιβλιοδρόμιο», το παρεμβατικό ένθετο για το βιβλίο της εφημερίδας «Τα Νέα» και παράλληλα τη στήλη γνώμης για τη λογοτεχνική ζωή και τους νέους τίτλους σε ελληνικές ή ξένες εκδόσεις, ενώ υπέγραφε και συνεντεύξεις προσωπικοτήτων από τον χώρο του πνεύματος. Απόφοιτη της Νομικής Αθηνών και του Γαλλικού Ινστιτούτου Τύπου (Πανεπιστήμιο Παρίσι ΙΙ), ξεκίνησε τη δημοσιογραφική καριέρα της από το πολιτικό περιοδικό «Αντί», συνέχισε στα «Νέα» όπου εργάστηκε 29 χρόνια, αρχικά ως ρεπόρτερ στον τομέα του πολιτισμού (γράμματα, κινηματογράφος, αρχαιολογία, Υπουργείο Πολιτισμού) και για έξι χρόνια ως υπεύθυνη των σελίδων πολιτισμού. 
Από το 2006 συνεργάστηκε στην τηλεοπτική σειρά της ΕΤ 1 «Οι κεραίες της εποχής μας», με συνεντεύξεις εκλεκτών προσωπικοτήτων από τον διεθνή χώρο των γραμμάτων. Σήμερα δημοσιογραφεί στην «Εφημερίδα των Συντακτών» και είναι η αρχισυντάκτρια του online περιοδικού «Χρόνος».

Άρθρα της Μικέλας Χαρτουλάρη στην Εφημερίδα των Συντακτών

   
Βιβλία και κριτικογραφία της Μικέλας Χαρτουλάρη

* Το μυθιστόρημα του Λάσλο Κρασναχορκάι Πόλεμος και πόλεμος παρουσιάστηκε στις 27.4.2015, σε εκδήλωση στον κινηματογράφο «Αλκυονίς» (στην πλ. Βικτωρίας, Αθήνα), από την μεταφράστρια του Ιωάννα Αβραμίδου, τον κριτικό κινηματογράφου Γιάγκο Αντίοχο και τη δημοσιογράφο Μικέλα Χαρτουλάρη. 

Προβλήθηκαν οι ταινίες του σκηνοθέτη Μπέλα Ταρ, σε σενάριο Λ. Κρασναχορκάι, Αρμονίες του Βερχμάιστερ και Κολαστήριο.

O László Krasznahorkai γεννήθηκε το 1954 στην πόλη Gyula της Ουγγαρίας. Σπούδασε νομικά & φιλολογία στα Πανεπιστήμια του Ζέγκεντ και της Βουδαπέστης. Θεωρείται από τους σημαντικότερους σύγχρονους Ούγγρους συγγραφείς. Υπηρετεί πιστά μια λογοτεχνία φιλόδοξη και απαιτητική. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία (ανάμεσά τους το βραβείο Kossuth, που αποτελεί την πιο σημαντική διάκριση της Ουγγαρίας, και το γερμανικό βραβείο Bestenliste-Prize). Το 2015 συμπεριελήφθη στην τελική λίστα για το The Man Booker International Prize.
Βιβλία του: Satantango (Sátántangó μυθιστόρημα 1985) - The Devil They Know (J. Silverman, ΝΥT)
Relations of Grace (Kegyelmi viszonyok, διηγήματα 1986)
Η μελαγχολία της αντίστασης (Az ellenállás melankóliája, μυθιστόρημα 1989)
Ο κατάδικος της Ούργκα (Az urgai fogoly μυθιστόρημα 1992)
Ο παγκόσμιος Θησέας (A Théseus-általános, τρείς διαλέξεις σε μυθοπλασία, 1993)
Η έλευση του Ησαία (Megjött Ézsaiás, 1998, συμπεριλήφθηκε στο Πόλεμος και Πόλεμος)
Πόλεμος και Πόλεμος (Háború és háború, 1999, μυθιστόρημα)
Evening at Six: Some Free Exhibition-Opening Speeches (Este hat; néhány szabad megnyitás, δοκίμια 2001)
Krasznahorkai: Conversations (Krasznahorkai Beszélgetések, συνεντεύξεις 2003)
From the North by Hill, From the South by Lake, From the West by Roads, From the East by River (Északról hegy, Délről tó, Nyugatról utak, Keletről folyó, μυθιστόρημα 2003)
Destruction and Sorrow Beneath the Heavens (Rombolás és bánat az Ég alatt, μυθιστόρημα 2004)
Seiobo There Below (Seiobo járt odalent, μυθιστόρημα 2008)
Ο τελευταίος λύκος (Az utolsó farkas, διήγημα 2009)
Animalinside (Állatvanbent, κολλάζ πεζού λόγου και εικόνων, από κοινού με τον Max Neumann, 2010)
He Neither Answers Nor Questions: Twenty-five Conversations on the Same Subject (Nem kérdez, nem válaszol. Huszonöt beszélgetés ugyanarról, συνεντεύξεις, 2012)
Ο κόσμος προχωρεί (Megy a világ, διηγήματα 2013).
Τα έργα του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά, πολωνικά, τσέχικα, βουλγάρικα, εβραϊκά, ιαπωνικά και τώρα και στα ελληνικά. Βιβλία του Λάσλο Κρασναχορκάι («Το Τανγκό του Σατανά» και η «Μελαγχολία της Αντίστασης») έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο από τον φίλο του σκηνοθέτη Μπέλα Ταρ, για τον οποίο έχει γράψει επίσης πρωτότυπα σενάρια (Το Άλογο στο Τουρίνο - A torinói ló 2011, Ο Άνθρωπος από το Λονδίνο - A Londoni férfi, 2007, Werckmeister Harmonies - Werckmeister harmóniák, βασισμένο στο βιβλίο Η Μελαγχολία της Αντίστασης 1997-2001).
  

László Krasznahorkai interview: This society is the result of 10,000 years? (The Guardian, 24.8.2012)

The Devil They Know (J. Silverman, ΝΥT)
 
The fiction of László Krasznahorkai, James Wood (The New Yorker, 2011-07-04).

A Goddess Descends To Art In 'Seiobo There Below, Jason Farago (NPR 2013-09-25).

Seiobo There Below,' by László Krasznahorkai, Scott Esposito (The Washington Post 2013-12-03)

Η Ιωάννα Αβραμίδου, μεταφράστρια του βιβλίου «Πόλεμος και Πόλεμος», γεννήθηκε στη Δράμα, σπούδασε φιλολογία στο ΑΠΘ, Γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν στη Γερμανία και μετάφραση στη Σχολή Μετάφρασης και Διερμηνείας της Κέρκυρας (Γαλλικά, Γερμανικά, Αγγλικά, Ιταλικά και Ισπανικά). Εργάστηκε στην Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Βρυξέλλες, 1980 - 2001). Ασχολείται με τη μετάφραση λογοτεχνικών και φιλοσοφικών κειμένων: έχει μεταφράσει στα ελληνικά και παρουσιάσει έργα των Paul Celan, Walter Benjamin, Martin Heidegger, Jean Beaufret, Georg Trakl, Leonard Cohen, Jean - Pierre Dupuy, Jean - Baptiste Botul, Mario Leis. Επίσης δημοσιεύει μεταφράσεις και κριτικές σε λογοτεχνικά περιοδικά. Ανάμεσα στις άλλες δραστηριότητες της είναι και συμμετοχή ως εκλεγμένη σύμβουλος στην αυτοδιοίκηση της Θεσσαλονίκης


Από τις τελευταίες της μεταφραστικές εργασίες: Georg Trakl, Ένας οδοιπόρος στον μαύρο άνεμο, εκδ. Νησίδες 2014, με δικό της εκτενές εισαγωγικό κείμενο.

Νίκος Δαββέτας, Το ύφος της μεγαλοφυΐας, "Η Καθημερινή", 31.1.2015 (για το βιβλίο του Τράκλ)
  

Μεταφραστικές εργασίες, επιμέλειες και κριτικογραφία Ιωάννας Αβραμίδου