Στην ταινία Perfect Storm (Η Καταιγίδα), ο George Clooney υποδύεται τον καπετάνιο ενός αλιευτικού σκάφους που αποφασίζει να αγνοήσει τις προειδοποιήσεις για μεγάλο επερχόμενο τυφώνα, προκειμένου να κυνηγήσει την καλή ψαριά σε μια απομακρυσμένη περιοχή του βόρειου Ατλαντικού. Ωστόσο, στην επιστροφή προς την ακτή το πλοίο βρίσκεται παγιδευμένο ανάμεσα σε τρία ισχυρά μέτωπα θυέλλης, ακριβώς στο σημείο όπου ο γιγαντιαίος τυφώνας Grace συναντά άλλους δύο μικρότερους. Έχω την εντύπωση ότι αυτήν την περίοδο η Ελλάδα κινδυνεύει να βρεθεί ανάμεσα σε τρία θυελλώδη μέτωπα: το δημοσιονομικό, το οικονομικό και το πολιτικό.
Στο δημοσιονομικό μέτωπο, η χώρα καλείται να διεξαγάγει πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές για την μακροπρόθεσμη ρύθμιση του σωρευτικού δημοσίου χρέους, που το 2014 ανέρχεται σε 174% του ΑΕΠ. Μόνον η Ιαπωνία έχει μεγαλύτερο δημόσιο χρέος, στα 242% φέτος, αλλά με δύο σημαντικές διευκρινίσεις. Αφενός, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως είναι too big to fail και δεν νοείται να κηρύξει χρεοκοπία. Αφετέρου, το 95% του δημοσίου χρέος της Ιαπωνίας βρίσκεται στα χέρια εγχώριων πιστωτών, ενώ το αντίστοιχο χρέος της Ελλάδας είναι κατ' εξοχήν εξωτερικό. Συνεπώς, η χώρα είναι απείρως πιο ευάλωτη και εκτεθειμένη σε πιέσεις από ξένα κέντρα λήψης αποφάσεων.
Στο μέτωπο της πραγματικής οικονομίας, από το 2009 και μετά έχει χαθεί περίπου το ¼ του εθνικού εισοδήματος, η ανεργία έχει ξεπεράσει το 27% (προσεγγίζει το ασύλληπτο 60% στην περίπτωση της νεολαίας) και την έχει επωμιστεί εξ ολοκλήρου ο ιδιωτικός τομέας. Πολύ μεγάλο μέρος των χρημάτων που εισπράττει το κράτος μέσω της ασήκωτης φορολογίας διοχετεύεται στη… διαιώνισή του παρά σε παραγωγικές επενδύσεις που θα έδιναν ώθηση στην ανάπτυξη και την απασχόληση. Παρά τη μείωση του εργατικού κόστους, η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας παραμένει πολύ χαμηλή και, μετά από μια πρόσκαιρη ανάκαμψη, φέτος οι εξαγωγές εκ νέου συρρικνώνονται. Οι εξαγγελίες για την καταπολέμηση των καρτέλ έχουν καταντήσει πολιτικάντικη καραμέλα χωρίς ουσιαστικό αντίκρυσμα στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών.
Αλλά το πιο θυελλώδες και απρόβλεπτο από τα τρία μέτωπα μοιάζει να είναι το πολιτικό - τρόπον τινά, αυτός είναι και ο τυφώνας Grace στην περίπτωση της Ελλάδας. Στο μέτωπο αυτό συναντώνται δύο ισχυρά ρεύματα - η αναξιοπιστία της χώρας στο εξωτερικό και η απαξίωση της εγχώριας πολιτικής τάξης. Στο εξωτερικό έχει εμπεδωθεί η έλλειψη αξιοπιστίας, τόσο του κυβερνητικού συνασπισμού όσο και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι ξένοι -είτε είναι πολιτικοί ηγέτες, είτε χρηματοπιστωτικοί σύμβουλοι, είτε απλοί πολίτες- δεν είναι υποχρεωμένοι να γνωρίζουν ποια ακριβώς συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ στηρίζει την έξοδο της χώρας από το ευρώ ή πώς ακριβώς λέγεται ο υφυπουργός (για την ιστορία, ο Γιακουμάτος) που διαολοστέλνει την τρόικα σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου καφέ. Αν ρωτήσεις 100 Ελληνες ποια φράξια της γερμανικής Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) εκφράζει ο Σόιμπλε, στις 99 περιπτώσεις η απάντηση θα είναι «Ούτε ξέρω, ούτε μ' ενδιαφέρει», διανθισμένη με χριστοπαναγίες και εύγλωττες χειρονομίες. Γιατί, λοιπόν, να ενδιαφερθούν οι ξένοι αν οι δηλώσεις του Δημήτρη Βίτσα συμπίπτουν με τις απόψεις του Παναγιώτη Λαφαζάνη, του Δημήτρη Παπαδημούλη, του Γιάννη Δραγασάκη, του Αλέξη Μητρόπουλου, του Ευκλείδη Τσακαλώτου, του Νίκου Παππά, της Νάντιας Βαλαβάνη, του Γιάννη Μηλιού ή των νεοαποκτηθέντων, κατά τα φαινόμενα, Φώτη Κουβέλη και Ραχήλ Μακρή; Αυτό που μετράει και καταγράφεται στην ειδησεογραφία είναι η δήλωση του γραμματέα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι η πιθανολογούμενη αυριανή κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει ούτε τη δίμηνη παράταση του Μνημονίου ούτε τις υποχρεώσεις που απορρέουν απ' αυτό.
Η χώρα έχει στιγματιστεί ανεπανόρθωτα τόσο από τον γαλαζοπράσινο κυβερνητικό συνασπισμό που κάνει ό,τι μπορεί να αθετήσει τα συμφωνηθέντα με τους δανειστές, όσο κι από τον ΣΥΡΙΖΑ που διεκδικεί την εξουσία με εμπρηστικές τοποθετήσεις και απειλές. Και το μωσαϊκό της εσωτερικής πολιτικής σκηνής συμπληρώνει ένα χαοτικό πλήθος κομμάτων και κινήσεων που, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, προτιμούν την πόλωση και δεν δείχνουν καμία διάθεση για συνεννόηση στα βασικά θέματα που απασχολούν τη χώρα. Όπως: Μπορούμε να αγνοήσουμε τις προειδοποιήσεις για τον επερχόμενο τυφώνα; Μπορούμε να πούμε την αλήθεια στο πλήρωμα; Μπορούμε να μετακινήσουμε το πλοίο τάχιστα προς ένα λιμάνι ασφάλειας και σταθερότητας, με γνώμονα το εθνικό συμφέρον και την επιβίωση της χώρας; Διότι, αν δεν το κάνουμε ΤΩΡΑ, χωρίς καμία καθυστέρηση, η καταιγίδα θα είναι αμείλικτη και το αποτέλεσμα απολύτως προδιαγεγραμμένο. Όπως ακριβώς και στην ταινία Perfect Storm.
O Πλάμεν Τόντσεφ από τη Βάρνα της Βουλγαρίας, είναι διεθνολόγος και πολιτικός αναλυτής και ειδικός σε Ασιατικά και Αφρικανικά θέματα, επικεφαλής του προγράμματος Ασιατικών Σπουδών του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων.
Στον ιστότοπο Μετά την Κρίση: Πλάμεν Τόντσεφ - Τα κόμματα - βοϊδάμαξες και η πολιτική χωρίς παλαιοκομματικό παρελθόν
European spirit has never managed to spread in Greece (από μία συνένετευξη στην Αναστασία Μπαλντέροβα - GR Reporter/Ειδήσεις από τη Βουλγαρία)
Update 22 Δεκεμβρίου 2014: Ένα εξαιρετικό άρθρο, με στρατηγική οπτική:
Πλάμεν Τόντσεφ - Βρυξέλλες-Πεκίνο, μέσω Βαγδάτης (Βοοks' Journal)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου